OHSS (Yumurtalıkların Aşırı Uyarılması Sendromu)
“Overian hiperstimülasyon sendromu” yani OHSS; aşılama tedavisinde ortaya çıkabilecek en riskli komplikasyondur. Hayati riskler ortaya çıkarabilir. Bu nedenle aşılama süreci boyunca yumurtalıkların düzenli olarak kontrol edilmesi oldukça önemlidir. Bu, hem tedavinin başarısı hem de hastanın OHSS riskinden korunması için gereklidir. OHSS, aşılama yapılan yaklaşık 100 hastanın 2 – 3’ünde görülen bir yan etkidir. Ancak dikkat edilmediğinde ciddi riskleri beraberinde getirir.
Eskişehir OHSS tedavisi ve aşılama hakkında tüm merak ettikleriniz için Doç. Dr. Nicel Taşdemir ile iletişime geçebilirsiniz.
Yumurtalıkların Aşırı Uyarılması (OHSS) Nedir?
OHSS, tüp bebek ve aşılama tedavilerinde ortaya çıkan bir risktir. Tüp bebek ve aşılama tedavilerinde, yumurtaların uyarılıp, büyümesi için hormon ilaçları verilir. Bu ilaçlara gonadotropin de dahildir. HCG olarak da bilinen bu hormon, yumurtalıkların aşırı uyarılmasına neden olabilir. OHSS, aşılama ya da tüp bebek tedavisi başladıktan yaklaşık 10 gün sonra ortaya çıkar.
Yumurtalıkların Aşırı Uyarıldığı (OHSS) Nasıl Anlaşılır?
Hafif ve orta şiddetli OHSS belirtileri:
- Bulantı
- Kusma
- Hafif ve orta dereceli karın ağrısı
- İshal
- Karında şişkinlik
- Kilo artışı
- Karın çevresi ölçüsünün genişlemesi
- Yumurtalıklarda hassasiyet
- En az 3 kilo artışı
Şiddetli OHSS belirtileri:
- Hızlı kilo alımı (10 gün içerisinde yaklaşık 15 – 20 kg almak gibi)
- Karın ağrısının şiddetlenmesi
- Bulantı ve kusma şikâyetlerinin şiddetlenmesi
- Nefes darlığı
- Karın bölgesinde aşırı şişme
OHSS (Overian Hiperstimülasyon Sendrom) Neden Olur?
Aşılama sırasında yumurtalıkların neden aşırı uyarıldığı kesin olarak bilinmemektedir. Ancak temel faktörün, HCG hormonu olduğu düşünülmektedir. Yumurtalıklar aşırı uyarıldığında, HCG hormonu damarlardan vücuda sızmakta bu da karın bölgesinin şişmesine neden olmaktadır. Karın şişmesi ve yumurtalıklardaki aşırı hassasiyet ise hastanın yaşamını tehlikeye atacak pek çok fizyolojik sorunu beraberinde getirmektedir. Bu esnada gebelik olması ise tedavi sürecini zorlaştırır.
Yumurtalıkların aşırı uyarılmasının nedenlerinden biri de kullanılan hormon ilaçlarının iğne ile verilmesi ve polikistik over sendromudur.
OHSS Riskini Artıran Faktörler Nelerdir?
OHSS, aşılama ve tüp bebek sürecinde sık karşılaşılan bir durum değildir. Ancak bazı hastalarımız yapısal olarak OHSS’ye daha yatkındır. Bu nedenle kısırlık tedavisine başlamadan önce hasta öyküsünü dikkatlice dinlemek, OHSS riskini gözden kaçırmamak önemlidir. Çünkü OHSS için en büyük risk faktörü polikistik over’dır.
- Polikistik over sendromu (PKOS)
- Rahim içerisinde çok sayıda folikül olması (Multikistik over)
- Hastanın 30 yaş altı olması
- Hastada düşük riskinin olması
- Geçirilmiş OHSS öyküsü yumurtalıkların aşırı uyarılmasına neden olabilir.
Yumurtalıkların Aşırı Uyarılması Durumunda Ne Olur? Zararları Nelerdir?
Ovülasyon indikasyonu yapılan kadınlarda nadir görülen bir rahatsızlık olmasına rağmen, yan etkileri ölümcül olabilmektedir. Özellikle şiddetli vakalarda hayati risk çok daha fazladır. Yumurtaların aşırı uyarılmasına bağlı oluşabilecek komplikasyonlar:
- Karın ve göğüs bölgelerinde asit birikimi
- Bacak damarlarında pıhtılaşma
- Hipovolemi
- Elektrot dengesizliği (Sodyum, potasyum değerleri vb.)
- Böbrek yetmezliği
- Over torsiyonu
- Over kistlerinin kanaması sonucu aşırı kanama meydana gelmesi
- Solunum problemleri ve gebelik kayıpları
Eskişehir OHSS (Yumurtalıkların Aşırı Uyarılması) Tedavisi
Ovülasyon indikasyonu, aşılama ve tüp bebek tedavileri yapılan hastalarda yumurtlama sürecinin yakından takip edilmesi oldukça önemlidir. OHSS’den kaçınmak için en güvenilir yöntem; düzenli kontroldür. Yumurtlamanın kontrolsüz arttığı gözlemlendiğinde ilaca ara vermek ya da yeni bir tedavi planı çizmek gibi diğer seçenekler değerlendirilebilir.
Yumurtalıkların aşırı uyarılması, anında müdahale edilmesi gereken, oldukça ciddi bir problemdir. Genelde tercih edilen ilk tedavi; damar içerisine verilen negatif basınç ile damar dışına kaçan sıvının kontrol altına alınmasıdır.
Eskişehir OHSS tedavisi hakkında daha fazla bilgi almak isterseniz Doç. Dr. Nicel Taşdemir ile iletişime geçebilirsiniz.
